Τρίτη 7 Δεκεμβρίου 2010

Τροφή στην τουρκική εσωτερική αντιπαράθεση οι αποκαλύψεις της Wikileaks

Του Αλέξανδρου Μασσαβέτα

Ήδη όμως από τώρα έχει καταστεί σαφές πως η δημοσίευση προκάλεσε αναστάτωση στο εσωτερικό μέτωπο της Τουρκίας, δίνοντας τροφή στην αξιωματική αντιπολίτευση να εντείνει τις κατηγορίες της έναντι της...... κυβέρνησης. Οι περισσότερες τουρκικές εφημερίδες έδωσαν τη μεγαλύτερη σημασία στα τηλεγραφήματα των αμερικανών διπλωματών που δημοσιεύθηκαν. Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως ο αριθμός των δημοσιευθέντων τηλεγραφημάτων που προέρχονται από την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Άγκυρα είναι διπλάσιος από εκείνων που προέρχονται από την αμερικανική πρεσβεία στο Τελ Αβίβ. Τα περισσότερα προέρχονται από την περίοδο που πρέσβης των ΗΠΑ στην Άγκυρα ήταν ο Έρικ Έντελμαν, που χαρακτηρίζεται “νεοσυντηρητικός” και“γεράκι” από τον τουρκικό Τύπο. Το τηλεγράφημα που περισσότερο ενόχλησε την κυβέρνηση και έδωσε αφορμή για τις πο εκτεταμένες συζητήσεις αναφέρεται σε μια “φήμη” ότι ο πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν διατηρεί “οκτώ ανώνυμους λογαριασμούς” στηνΕλβετία.
Σε μια εποχή που οι κατηγορίες για διαφθορά της κυβέρνησης Ερντογάν (και του πρωθυπουργού αυτοπροσώπως) δίνουν και παίρνουν στην Τουρκία, η δημοσίευση του εν λόγω τηλεγραφήματος παρείχε στην αντιπολίτευση του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου νέα ευκαιρία να ζητήσει έρευνα των περιουσιακών στοιχείων του πρωθυπουργού. Ο τελευταίος, ιδιαίτερα ενοχλημένος, καταφέρθηκε κατά “όσων χρησιμοποιούν τα τηλεγραφήματα για να βγάζουν πηχυαίους τίτλους”, χαρακτηρίζοντάς τους“ταπεινούς”. Κυκλοφορούν φήμες ότι ενδέχεται να ασκήσει αγωγή κατά του πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Άγκυρα Έρικ Έντελμαν, ο οποίος και υπέγραψε το τηλεγράφημα. Μία τέτοια εξέλιξη θα είχε αμιγώς πολιτικό μήνυμα, καθώς δεν ευσταθεί νομικά (οισχυρισμός περιέχεται σε απόρρητο έγγραφο και δεν προοριζόταν για δημοσίευση). Ο Ερντογάν εξάλλου λατρεύει τις μηνύσεις...

“Προσωπικές εκτιμήσεις και κρίσεις”

Η πλειοψηφία των αναλυτών σημειώνει πως οι εκτιμήσεις και κρίσεις που εμπεριέχουν τα τηλεγραφήματα (όχι μόνο τα προερχόμενα
από την Άγκυρα) έχουν περισσότερο τον χαρακτήρα “προσωπικών εκτιμήσεων και κρίσεων” των διπλωματών. Κρίσεων και εκτιμήσεων
που, όπως σημείωσε και η Χίλαρι Κλίντον, δεν αντιπροσωπεύουν πάντοτε την εκάστοτε αμερικανική διοίκηση. Πέραν της αναφοράς στη φήμη περί των οκτώ λογαριασμών του Ερντογάν στην Ελβετία, έτερο τηλεγράφημα αναφέρεται “στο μέλλον της Τουρκίας, μέλλον του οποίου η ένταξη στην ΕΕ δεν αποτελεί μέρος”. Πολλοί αναλυτές αναφέρονται στους χαρακτηρισμούς για τούρκους πολιτικούς, που περιέχουν τα τηλεγραφήματα, ως “κουτσομπολιά διπλωματών”, και για ορισμένα μάλλον έχουν δίκιο. Έτσι τα χαρακτήρισε και ο ίδιος ο Ερντογάν. Το ωραιότερο ίσως είναι ο χαρακτηρισμός του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς, γνωστού για τιςισλαμιστικές του θέσεις, ως “το μπουλντόγκ του Ερντογάν”! Σε άλλα τηλεγραφήματα επαναλαμβάνεται η κρίση ότι ο Ερντογάν είναιυπερμέτρως φιλόδοξος και αυταρχικός και ότι η φιλοδοξία και ο συγκεντρωτισμός του τον εμποδίζουν να επιλέξει ικανούς συνεργάτες και συμβούλους.
Περισσότερο ενδιαφέρον από το “κουτσομπολιό των διπλωματών” και ενδεχομένως από τις κρίσεις που οι ίδιοι εξέφρασαν προς την Ουάσιγκτον παρουσιάζει το γεγονός ότι κάποιοι τούρκοι υπουργοί εξέφρασαν οι ίδιοι στους αμερικανούς διπλωμάτες απαξιωτικές κρίσεις για συναδέλφους τους. Έτσι, ο υπουργός Άμυνας Βεζντί Γκιονούλ φέρεται να χαρακτήρισε, σε συζήτηση με τους διπλωμάτες των ΗΠΑ, τον υπουργό Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου “εξαιρετικά επικίνδυνο”. Ο Γκιονούλ αρνείται το περιεχόμενο του τηλεγραφήματος.
Στα έγγραφα που δημοσίευσε η Wikileaks περιέχονται επίσης κρίσεις και εκτιμήσεις ξένων ηγετών και διπλωματών για την κυβέρνηση Ερντογάν, κρίσεις που ενδέχεται να προκαλέσουν εντάσεις ή να προσθέσουν λάδι στη φωτιά υφισταμένων εντάσεων. Έτσι, ο πρόεδρος του (οικογενειακού και προσωποπαγούς, κατ’ ουσίαν) καθεστώτος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγεφ φέρεται να δήλωσε προς αμερικανό διπλωμάτη πως “δεν είναι ικανοποιημένος από την κυβέρνηση Ερντογάν”, ενώ ο ισραηλινός πρέσβης Γκάμπι Λεβί δήλωσε στον ομόλογό του στην Άγκυρα πως “ο Ερντογάν απλώς μισεί το Ισραήλ”. Τα τηλεγραφήματα της αμερικανικής πρεσβείας στην Άγκυρα αναφέρουν επίσης σειρά στοιχείων και εκτιμήσεων, που σε κανένα σημείο
τους δεν αποτελούν κάτι το απόλυτα νέο ή κάτι που δεν είχε προηγουμένως συζητηθεί στον τουρκικό Τύπο. Έτσι, τα τηλεγραφήματα κάνουν λόγο για “ρήξη” ανάμεσα στον πρόεδρο Αμπντουλάχ Γκιουλ και τον Ταγίπ Ερντογάν εντός του κόμματος, ενώ αναφέρουν πως
σημαντικό τμήμα των βουλευτών του ΑΚΡ ανήκει στο θρησκευτικό τάγμα του Φετουλάχ Γκιουλέν. Γίνεται λόγος για “αδιάψευστες αποδείξεις” που φέρουν ανώτατο στέλεχος της διοίκησης να εμπλέκεται στο λαθρεμπόριο ηρωίνης. Ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ φέρεται να είπε σε επενδυτές στο Λονδίνο να πουλήσουν τις μετοχές τους στο συγκρότημα μέσων ενημέρωσης Dogan Holding, καθώς αυτό θα “φουντάρει” (ο ιδιοκτήτης του, βαρόνος των μίντια Aydin Dogan και ο Ερντογάν βρίσκονται σε ανοιχτή αντιπαράθεση). Επίσης, γίνεται συχνά λόγος για διαφθορά στους δημόσιους διαγωνισμούς και τις ιδιωτικοποιήσεις, καθώς και για προμήθειες που έλαβε ο ίδιος ο Ερντογάν. Εκφράζεται δυσαρέσκεια των αμερικανών διπλωματών για τη “νεο-οθωμανική” εξωτερική πολιτική του Νταβούτογλου, πολιτική προσέγγισης με τις γειτονικές χώρες και το Ιράν. Ιδιαίτερη ανησυχία εκφράζεται για την
προσέγγιση της Τουρκίας με το θεοκρατικό καθεστώς της Τεχεράνης.


Κυνήγι για τον εντοπισμό του υπευθύνου της “διαρροής”

Τόσο στην τουρκική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον όσο και στο υπουργείο Εξωτερικών στην Άγκυρα έχει εξαπολυθεί κυνήγι για να
εντοπιστεί ο υπεύθυνος της “διαρροής” εγγράφων προς την αμερικανική πρεσβεία της Άγκυρας. Έγγραφα που αποκαλύφθηκαν από τη Wikileaks και προέρχονται από τουρκικές υπηρεσίες συγκρίνονται με τα αυθεντικά. Και ολόκληρη η χώρα αναμένει το επόμενο κύμα αποκαλύψεων. Στο μεταξύ, πολλοί στην Τουρκία -με πρώτους τους Ερντογάν και Γκιουλ- δήλωσαν πως “σκοπιμότητες κρύβονται πίσω από τις αποκαλύψεις”, υπονοώντας δάκτυλο του Ισραήλ. Ο Γκιουλ μάλιστα δήλωσε ευθέως: “Αναρωτιέμαι τι έχει αποκαλυφθεί για το Ισραήλ”. Η υπόνοια έφθασε σε τέτοιο σημείο, ώστε η ισραηλινή πρεσβεία στην Άγκυρα να δηλώσει πως δεν είχε καμία ανάμιξη στις υφαρπαγές ή τις δημοσιεύσεις. Ωστόσο η χθεσινή προσφορά δύο πυροσβεστικών αεροσκαφών από τον Ερντογάν προς το δοκιμαζόμενο -από την πυρκαγιά στο όρος Καρμέλ της Χάιφας- Ισραήλ έχει ήδη προκαλέσει θεαματική βελτίωση στο κλίμα των τουρκοϊσραηλινών
σχέσεων. Οι τελευταίες βρίσκονται στο ναδίρ τους από το περιστατικό της εφόδου κατά του πλοίου “Mavi Marmara”, που ηγείτο τηςνηοπομπής προς τη Γάζα.
πηγη:www.makthes.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: